Το πιο κάτω κείμενο είναι από το υπό έκδοση βιβλίο του Γιάννη Κουτσούκου «ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ»
του Γιάννη Κουτσούκου
Επτά εκτελεσθέντες και δύο τραυματίες είναι ο απολογισμός των γνωστών θυμάτων από την δράση των Γερμανών. Πιο κάτω αναφέρομε τα θύματα, που είχαν σχέση με τον Άγιο Βασίλειο Κορινθίας:
1-Παπαδόπουλος Στάικος, ή Γιατράκος
Ήταν ιατρός στον Άγιο Βασίλειο, εκτελέστηκε τον Σεπτέμβριο του 1943 μέσα στο σπίτι που έμενε στον Άγιο Βασίλειο Κορινθίας από την γερμανική φρουρά του σιδηροδρομικού σταθμού Αγίου Βασιλείου. Ο λόγος της εκτέλεσης του ήταν, ότι παρά την γερμανική απαγόρευση της φρουράς του σιδηροδρομικού σταθμού άναψε φως την νύχτα στο δωμάτιο του, όπου διέμενε. (οικία Δ. Ταγαρά στην κεντρική πλατεία του χωριού). Πυροβολήθηκε από απόσταση περίπου δύο χιλιομέτρων από την έδρα της Γερμανικής Φρουράς στον Σιδηροδρομικό σταθμό.
Σύμφωνα με μαγνητοφωνημένη συνέντευξη της Χριστίνας Χρήστου Δαλαμαρίνη-Πιπίλου στις 11-11-2014:
-H καταγωγή του Παπαδόπουλου ήταν από το Ξυλόκαστρο και της γυναίκας του από το Κουτσοπόδι Αργολίδος. Είχε δύο γιους και μία κόρη την Μάχη, η οποία πέθανε λόγω της πείνας από φυματίωση την ημέρα που πήρε το πανεπιστημιακό της πτυχίο από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ο ένας γιος του ο Τάκης σκοτώθηκε από τους Γερμανούς στο Άργος. Ο άλλος επέζησε
.
2-Παπαδόπουλος Παναγιώτης του Στάικου.
Γιος του γιατρού Στάικου Παπαδόπουλου. Έμενε με τον πατέρα του στον Άγιο Βασίλειο αλλά εκτελέστηκε στο Άργος. Η καταγωγή του ήταν από το Ξυλόκαστρο.
3-Ξύδης Κωστής (ή Κακάνης),
Εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στις 25 Μαΐου 1944, ημέρα Πέμπτη της Αναλήψεως στις Βαγιές, στο βουνό Δαφνιάς στον Άγιο Βασίλεειο Κορινθίας.
4-Μπισμπιρούλιας Ιωάννης και
5-Τσουτσουβής Ιωάννης
Οι Ξύδης Κωνσταντίνος και Τσουτσουβής Ιωάννης εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς μαζί την ίδια ημέρα και ώρα, δηλαδή στις 25 Μαίου του 1944. Η εκτέλεση των έγινε στη τοποθεσία Βαγιές του βουνού Δαφνιάς του Αγίου Βασιλείου Κορινθίας κατά τις γερμανικές εκκαθαρίσεις εκείνης της ημέρας.
Υπάρχει και η πληροφορία από τον Γ. Ζώγαλη, ότι ο Γιάννης Μπισμπιρούλιας ή Κουτσοσταμάτης δεν εκτελέστηκε στις Βαγιές του Βουνού Δαφνιάς μαζί με τους άλλους δύο, αλλά στην σπηλιά του Ραντίτσα κοντά στις Κλένιες.
Ο Ιωάννης Μαρμαράς του Θεοφάνους αντίθετα ισχυρίζεται (συνέντευξη 15-2-2011), ότι στην σπηλιά του Ραντίτσα εκτελέστηκαν δύο άτομα.
Η πιο πιθανή ημερομηνία για την εκτέλεση του Μπισμπιρούλια στην σπηλιά του Ραντίτσα είναι η επόμενη ημέρα, δηλαδή η 26-5-1944. Αυτό προκύπτει από την πληροφορία της μητέρας του Γ. Ζώγαλη, ότι η κηδεία και των τριών έγινε την ίδια ημέρα, αλλά και από τα απομνημονεύματα του Εμμ. Βαζαίου, ότι στην περιοχή Στεφάνι οι γερμανικές εκκαθαρίσεις άρχισαν το βράδυ της 24-5-1944. και ότι στις 26-5-1944 στρατιωτική δύναμη 1500 Γερμανών εγκαταστάθηκε στα Δερβενάκια.
Οι εκτελεσθέντες στην τοποθεσία Βαγιές προσπάθησαν να διαφύγουν –μέσα από το ρέμα Ρέχτι – από το χωριό για να κρυφτούν στο βουνό, αλλά οι Γερμανοί που είχαν την ίδια ημέρα της εορτής της Αναλήψεως συγκεντρώσει όλο το χωριό στην κεντρική πλατεία για να το εκτελέσουν ομαδικά, είδαν από την πλατεία του Χωριού ή από την θέση Αλωνάκια το σκυλί που είχαν πάρει μαζί τους, τους εντόπισαν και από εκεί τους πυροβόλησαν και τους εκτέλεσαν.
Σχετικά με την ημερομηνία εκτελέσεως των τριών υπάρχει και μια δεύτερη εκδοχή. Στην ταφόπλακα ενός εκ των τριών εκτελεσθέντων, δηλαδή του Ιωάννου Τσουτσουβή στο νεκροταφείο του Αγίου Βασιλείου σώζεται η πιο κάτω φράση:
Εκτελέστηκε από τους γερμανοτσολιάδες στις 24-5-1943.
Προφανώς πρόκειται για λάθος χρονολογία. Η ορθή ημερομηνία είναι η 25 Μάιου του 1944, ημέρα Πέμπτη της Αναλήψεως. Η ημερομηνία αυτή προκύπτει από το Πασχάλιον του διορθωμένου Ιουλιανού ημερολογίου του έτους 1944, όπου το Πάσχα εορτάστηκε στις 16 Απριλίου. Προσθέτοντας 39 ημέρες μετά το Πάσχα για να προσδιορίσουμε την ημέρα της Αναλήψεως προκύπτει η ημερομηνία 25 Μαίου 1944 .
6-Γουλερίμας Κωνσταντίνος.
Εκτελέστηκε τον Ιούλιο του 1944. Δεν υπάρχουν άλλα γνωστά στοιχεία για τον Γουλερίμα
7-Σαράντος Ιωάννης.
Ο Σαράντος είχε και το παρατσούκλι Αρμπιρόρης. Σύμφωνα με τον Γ Ζώγαλη από ότι είχε ακούσει:
-Δεν έστεκε καλά στα μυαλά του. Πήγαινε κείθε στους Γερμανούς και του δίνανε κάτι να τρώει. Μια μέρα του φώναξαν οι Γερμανοί χωρίς να ξέρουν ποιος είναι Αλτ (σταμάτα) και αυτός απάντησε «τι λες ρε λολό και σύ.» Και οι Γερμανοί τον πυροβολήσανε.
Εκτελέστηκε στον Άσσο Κορινθίας. Κάτοικος Αγίου Βασιλείου .
-Τσουτσουβής,
Εκτελέστηκε από ρίψη χειροβομβίδας σε μία σπηλιά του Ραντίτσα μέσα σε μια ρεματιά κοντά στις Κλένιες, όπου είχε κρυφτεί κατά τις γερμανικές εκκαθαρίσεις, που έγιναν στα βουνά του Αγίου Βασιλείου τον Μάιο του 1944. Δεν κατέστη δυνατόν να διευκρινιστεί, αν ο εν λόγω Τσουτσουβής, που εκτελέστηκε στη σπηλιά του Ραντίτσα έχει σχέση με τον Ιωάννη Τσουτσουβή που εκτελέστηκε στις Βαγιές ή αν εκ παραδρομής αναφέρεται δύο φορές το ίδιο όνομα ή αν είναι διαφορετικό πρόσωπο. .
-Κουτσοσταμάτης,
Εκτελέστηκε και αυτός μαζί με τον Τσουτσουβή από ρίψη χειροβομβίδας στην ίδια σπηλιά του Ραντίτσα μέσα σε μια ρεματιά κοντά στις Κλένιες, όπου είχε κρυφτεί κατά τις γερμανικές εκκαθαρίσεις. Για τον Κουτσοσταμάτη έχει αναφερθεί πρόκειται για το επίθετο Μπισμπιρούλιας.
Επίσης δεν ήτο δυνατόν να διευκρινισθεί αν πρόκειται για το ίδιο όνομα που φέρεται, ότι σκοτώθηκε στις Βαγιές ανήμερα της Αναλήψεως.
Υπήρξαν και οι δύο πιο κάτω τραυματίες:
-Παπαιωάννου Χρήστος του Γεωργίου.(ή Γκουβέλος).
-Δάσκαλος Γιαννάκης
Τραυματίστηκε μαζί με τον Δάσκαλο Γιαννάκη στην ίδια σπηλιά του Ραντίτσα από ρίψη χειροβομβίδας από τους Γερμανούς. Αργότερα έγινε γραμματέας της Κοινότητος του Χωριού Άγιος Βασίλειος. Ο Χρήστος Παπαιωάννου είχε επισκεφθεί μετά το Δημοτικό Σχολείο και το Σχολαρχείο, πράγμα σπάνιο για την εποχή εκείνη. Το Σχολαρχείο ήταν κάτι σαν το σημερινό Γυμνάσιο.
-Ο Δάσκαλος του χωριού με το επίθετο Γιαννάκης Δ. Ήταν δάσκαλος τότε του χωριού. Δεν είχε καταγωγή από τον Άγιο Βασίλειο. Αργότερα έγινε διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου στην οδό Πρατίνου στο Παγκράτι Αθηνών. Ο τραυματισμός του τον έκανε να κουτσαίνει σε όλη του την Ζωή.
Γιάννης Κουτσούκος 